Czym jest antykoncepcja wszczepialna?
Antykoncepcja wszczepialna, znana również jako implant antykoncepcyjny, to metoda zapobiegania ciąży polegająca na umieszczeniu małego, elastycznego pręcika (ok. 4 cm) pod skórą ramienia. Zawiera on syntetyczny progestagen – etonogestrel, który stopniowo uwalnia się do krwiobiegu zapewniając ochronę antykoncepcyjną przez 3 lata. Progestagen zapobiega owulacji, zagęszcza śluz szyjkowy i zmienia wyściółkę macicy, co utrudnia zapłodnienie i implantację komórki jajowej.
Mechanizm działania polega na hamowaniu owulacji i zagęszczaniu śluzu szyjkowego, co utrudnia przedostanie się plemników do jajowodu. Jednocześnie dochodzi do zmian w błonie śluzowej macicy uniemożliwiających zagnieżdżenie się zarodka. Jest to metoda o bardzo wysokiej skuteczności – wynosi ona ok. 99,95%.
Charakterystyka antykoncepcji wszczepialnej
- Implanty hormonalne: Najczęściej stosuje się etonogestrelowy implant. Jest to mały, elastyczny pręcik o długości około 4 cm i średnicy 2 mm, który uwalnia hormon progestagen przez okres do 3 lat.
Wskazania do stosowania
Antykoncepcja wszczepialna jest odpowiednia dla osób, które:
- Szukają długoterminowej, odwracalnej metody antykoncepcji.
- Chcą uniknąć codziennego przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych.
- Mają przeciwwskazania do stosowania estrogenów (np. w przypadku antykoncepcji hormonalnej złożonej).
Przeciwwskazania do stosowania
- Ciąża lub podejrzenie ciąży.
- Aktywne choroby wątroby lub nowotwory wątroby.
- Niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych.
- Historia raka piersi lub podejrzenie raka piersi.
- Alergia na składniki implantu.
Kto może stosować antykoncepcję wszczepialną?
Antykoncepcja wszczepialna jest odpowiednia dla większości kobiet, które szukają długoterminowej, odwracalnej metody antykoncepcji, w tym:
- również tych po porodzie lub kilku porodach.
- młodych kobiet, które nie rodziły.
Jak wygląda stosowanie antykoncepcji wszczepialnej?
- Wizyta u lekarza: Przed założeniem implantu konieczna jest konsultacja z lekarzem lub lekarką ginekologii w celu oceny stanu zdrowia pacjentki i przeprowadzenia badania ginekologiczne.
- Zakładanie implantu: Procedura zakładania implantu jest krótka i zazwyczaj trwa kilka minut. Lekarz wprowadza implant pod skórę ramienia za pomocą specjalnego aplikatora. Procedura jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym, co minimalizuje ból i dyskomfort.
- Kontrola po założeniu: Zaleca się wizytę kontrolną po kilku tygodniach od założenia implantu, aby upewnić się, że urządzenie jest prawidłowo umieszczone.
- Usunięcie i wymiana: Implant można usunąć w dowolnym momencie, a płodność powraca szybko po jego usunięciu. Jeśli pacjentka chce kontynuować stosowanie tej metody, nowy implant można założyć natychmiast po usunięciu starego.
Potencjalne działania niepożądane
- Nieregularne krwawienia lub plamienia (szczególnie w pierwszych miesiącach po założeniu).
- Brak miesiączki (amenorrhea).
- Bóle głowy.
- Zmiany nastroju.
- Trądzik.
- Ból lub zasinienie w miejscu założenia implantu.
- Przyrost masy ciała.
Główne zalety antykoncepcji wszczepialnej
- Wysoka skuteczność (ponad 99%).
- Długoterminowa ochrona (do 3 lat).
- Nadają się dla kobiet z przeciwwskazaniami do stosowania estrogenów.
- Brak konieczności codziennego pamiętania o antykoncepcji.
- Szybki powrót płodności po usunięciu implantu.
Główne wady antykoncepcji wszczepialnej
- Możliwość nieregularnych krwawień.
- Potencjalne działania niepożądane, takie jak bóle głowy, zmiany nastroju i trądzik.
- Konieczność wizyty u lekarza w celu założenia i usunięcia implantu.
- Brak ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Orientacyjny koszt stosowania
Implant hormonalny: 500-1000 PLN za urządzenie, plus koszt założenia.
Skuteczność antykoncepcji wszczepialnej
Implanty antykoncepcyjne są jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcji, z typową i idealną skutecznością wynoszącą około 99.95%. Są wygodne i zapewniają długotrwałą ochronę przed ciążą bez konieczności codziennego pamiętania o stosowaniu środka antykoncepcyjnego.
Podsumowanie
Antykoncepcja wszczepialna to skuteczna i długoterminowa metoda zapobiegania ciąży, która oferuje wygodę i wysoką skuteczność. Choć może wiązać się z pewnym dyskomfortem podczas zakładania oraz potencjalnymi działaniami niepożądanymi, jej zalety, takie jak brak konieczności codziennego pamiętania o antykoncepcji i szybki powrót płodności po usunięciu, czynią ją dobrym wyborem dla wielu kobiet. Ważne jest, aby przed podjęciem decyzji o stosowaniu implantu skonsultować się z lekarzem i dokładnie omówić wszystkie aspekty tej metody antykoncepcji.